Diversen
Scheepslamp met contragewicht
Moderne passagiersschepen, vooral cruiseschepen, zijn in vergelijking met hun oudere tegenhangers voorzien van stabilisatoren om het comfort van zowel de bemanning als de passagiers te verhogen door het rollen van het schip te verminderen bij ruwe zee. De bewegingen van een schip als respons op externe krachten zoals golven en wind, kunnen niet alleen aanleiding geven tot zeeziekte maar maken ook aanpassingen aan het interieur en de uitrusting van een schip noodzakelijk.
Voor de verlichting werden naast vaste sierlijke tot eenvoudig functionele verlichtingsarmaturen ook verplaatsbare (tafel)lampen gebruikt op de schepen van de White Star Line. Deze konden in een stopcontact geplugd worden en werden vooral gebruikt in eerste klasse kajuiten en suites, in publieke ruimten maar ook in ruimten waar normaal enkel de bemanning toegang toe had. Deze lampen waren voorzien van een cardanische ophanging (in het Engels gimbal lamp) met contragewicht. Hierdoor blijft de lamp rechtop bij
het rollen van het schip. Bij elektrische lampen met kooldraad was dat minder belangrijk, maar bij oudere scheepslampen op basis van olielampen en kaarsen was dit absolute noodzaak. De ophanging met contragewicht had als bijkomend voordeel dat de lamp niet alleen op een tafel kon neergezet worden maar met een oog dat aan de voet bevestigd was ook aan een wand kon opgehangen worden.
De verzilverde tafellamp op de foto's hiernaast werd gefabriceerd door William McGeoch, een in 1832 opgerichte bronsgieterij uit Glasgow. Het logo van de White Star Line is niet op de lamp terug te vinden, alleen het logo van William McGeoch is te zien op de lampfitting zelf, zie voorlaatste foto met detail van de schakelaar. Toch mag ervan uit gegaan worden dat deze lamp
waarschijnlijk gebruikt is geweest aan boord van een schip van de White Star Line.
De lamp werd opnieuw verzilverd en ook het oog aan de voet voor ophanging aan een wand werd opnieuw gecreëerd, voor het overige zijn alle delen origineel. De ingebouwde schakelaars waren elektrisch onveilig en bij veel van deze lampen werd rond 1930 de schakelaar verwijderd en vervangen door een snoerschakelaar. Een dergelijke lamp met nog aanwezige en intacte schakelaar is dan ook vrij zeldzaam. De lampenkap ontbreekt en we hebben helaas nog nooit een originele lampenkap gezien welke bij deze lamp past.
Dergelijke lampen zijn ook teruggevonden in het wrak van de Titanic. Op de foto helemaal onderaan is de radiokamer van de Titanic te zien met op de voorgrond marconist Harold Bride. Midden op de foto is een vergelijkbare lamp te zien. In tegenstelling tot de oudere marconist Jack Phillips zou Harold Bride de ramp met de Titanic overleven. Hij stierf in 1956 op 66-jarige leeftijd.
De foto werd genomen door Francis Browne S.J., een Ierse Jezuiet die van zijn oom een eerste klasse ticket kreeg voor de eerste reis van de Titanic voor het traject van Southampton naar Queenstown. Browne was een verwoed fotograaf en maakte een groot aantal foto's aan boord van de Titanic. De foto van de radiokamer van de Titanic is de enige bekende foto van deze radiokamer en een dubbele belichting, waarschijnlijk omdat het de laatste foto van een rolletje was. Gedurende de reis raakte hij bevriend met een miljonairskoppel die hem een ticket aanboden naar New York en terug in ruil voor zijn gezelschap. Toen hij hiervoor toestemming vroeg aan zijn oversten was het antwoord klaar en duidelijk "GET OFF THAT SHIP – PROVINCIAL" [sic]. Religieuze gehoorzaamheid redde waarschijnlijk zijn leven en na de ramp met de Titanic besefte hij het belang van de foto's die hij gemaakt had. Hoewel dit niet naar de zin van de White Star Line was die liever niet te veel publieke aandacht wensten voor de ramp met de Titanic heeft Francis Browne gedurende heel zijn verdere leven regelmatig lezingen over de Titanic gegeven.
[TTSM 1 387, 391, 395, 398]
[TTSM 2 262, 274-276]